برگرفته از سایت www.iranpoultry.com
باتشکر از استاد محترم-جناب آقای دکتر عابدینی
افزایش جهانی قیمت نفت، سرمایه گذاری در زمینه تکنولوژی سوخت زیستی (Biofule) و تاسیسات تولید آن گسترش یافته است. در این راستا، طی نشستی که اخیراً توسط انجمن علوم طیور آمریکا در سن آنتونیو (San Antonio) ایالت تگزاس برگزار شد، بحث بسیار جالبی توسط یکی از سخنرانان مطرح گردید مبنی بر این که تبعات افزایش استفاده از ذرت جهت تولید اتانول در ایالات متحده آمریکا می‌تواند صنعت مرغداری در تمام جهان را تحت تاثیر قرار دهد. این سخنران بیان نمود که توافق کلی جهت حرکت به سمت استفاده از اتانول به جای نفت وارداتی در نهایت منجر به جایگزینی عمومی این ماده به جای نفت خواهد شد. بدیهی است که این امر وابستگی ایالات متحده را به نفت وارداتی به شدت کاهش خواهد داد اما بهای این کاهش وابستگی را صنعت مرعداری و با افزایش قیمت غلات پرداخت خواهد نموددر حال حاضر تولید اتانول در حدود 20 درصد مصرف ذرت آمریکا را شامل میشود و به دلیل اینکه اتانول اصلی‌ترین جایگزین نفت می باشد، قیمت آن تحت تاثیر افزایش قیمت نفت است. هم اکنون اتانول تولیدی با بنزین مخلوط میشود، اما اتانول را میتوان به تنهایی جهت سوخت اصلی موتور خودروها مورد استفاده قرار داد. افزایش تقاضا برای استفاده از ذرت جهت تولید اتانول موجب افزایش قیمت آن به عنوان یک ماده خام با اهمیت برای تولیدکنندگان اتانول و نیز تولید کنندگان گوشت مرغ شده است
توسعه استفاده از اتانول در امریکا دارای آثار مهمی در بخش کشاورزی می باشد. بازار ذرت به طور مستقیم تحت تاثیر افزایش تولید اتانول از ذرت قرار می‌گیرد و قیمت ذرت مورد استفاده جهت تولید اتانول طی سال های اینده به سرعت افزایش می‌یابد. در این ارتباط گزارش سال 2007 کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل متحد (UNCTAD) دلالت براین دارد که قیمت ذرت در سال 2006 به دلیل استفاده از در تولید سوخت های زیستی 4/24% دچار افزایش شده است.
پی آمد های این افزایش مصرف ذرت بر صنعت مرغداری را میتوان در چند مورد دسته بندی نمود:
1- افزایش جهانی قیمت ذرت به عنوان یک عامل قوی، کشورهای وارد کننده این محصول را به افزایش سطح زیر کشت و بالا بردن تولید داخلی ترغیب خواهد نمود.
2- صنعت مرغداری به جای استفاده از ذرت، مجبور به استفاده از محصولات جانبی حاصل از تخمیر این ماده در فرمانتورها و پس تولید اتانول میشود. لذا ارزش غذایی، میزان استفاده و محدودیت های احتمالی این مواد غذایی جدید نیاز به تحقیقات داشته و به قیمت جهانی آن نیز نامشخص است.
به هر ترتیب استفاده از ذرت در تولید اتانول آثار کوتاه مدت و بلند مدت بر صنعت مرغداری داشته و ممکن است موجب افزایش هزینه تولید شده و دسترسی مصرف کنندگان به منابع پروتئینی ارزان و ارزشمند حاصل از محصولات طیور را محدود نماید. با توجه به رشد روز افزون صنعت مرغداری در ایران و وابستگی هرچه بیشتر مملکت به ذرت وارداتی، امید است که این نوشتار مورد توجه مدیران صنعت و برنامه ریزان تولیدات در کشور قرار گرفته تا با افزایش سطح زیر کشت و توجه به تحقیقات در مورد روش‌های جایگزینی ذرت در جیره مصرفی طیور در داخل کشور، در آینده ای نه چندان دور دچار بحران کمبود و گرانی ذرت نشویم.abedini@iranpoultry.com
